چند نکته در مورد روغن صنعتی

روغن هاي نيمه سنتتيک ـ همان گونه که ذکر شد ـ مخلوطي از روغن مينرال و سنتتيک هستند و مي توانند همان مشکلات روغن سنتتيک را براي موتورهاي ساخته شده براساس روغن هاي مينرال پديد آورند.
ـ در خودروهايي که استفاده از روغن سنتتيک در آنها توصيه شده، حتما از همان نوع استفاده کنيد و در صورتي که بنا به قرارداد شرکت توليدکننده با شرکت نفتي خاصي، تنها نام روغن مربوطه در دفترچه راهنما ذکر و از توضيح بيشتر در مورد آن خودداري شده و روي ظرف هم اسمي از نوع مواد تشکيل دهنده برده نشده است، تنها از همان نوع روغن استفاده کنيد.
ـ در صورتي که به تعويض نوع روغن از مينرال به سنتتيک در خودرويتان اصرار داريد، نوعي از روغن هاي سنتتيک رايج در بازار يعني PAO را انتخاب کنيد زيرا بيش از ديگر انواع روغن هاي سنتتيک به نوع مينرال شبيه است.

?. ويسکوزيته روغن ها
ويسکوزيته يا گرانروي يکي از مختصات فيزيکي سيالات است که به مقاومت آنها در برابر جريان يافتن بستگي دارد. به طور مثال آب داراي ويسکوزيته پايين و عسل داراي ويسکوزيته بالاست. ويسکوزيته مايعات تابعي از دماست، به اين معنا که با افزايش دما ويسکوزيته کم و با کاهش دما ويسکوزيته افزايش مي يابد. ويسکوزيته در مورد روغن، به طور عاميانه، با نام وزن نيز شناخته مي شود.

روغن ها با ويسکوزيته هاي مختلف براي شرايط آب و هوايي گوناگون توليد مي شوند. استفاده از روغن با ويسکوزيته بالا در زمستان، روانکاري موتور را تا زمان گرم شدن به تأخير مي اندازد و در اين مدت روغن به تمامي قسمت هاي موتور نخواهد رسيد، همچنين استفاده از روغن با ويسکوزيته پايين در تابستان باعث سايش قطعات موتور مي شود. پس انتخاب ويسکوزيته مناسب براي روغن موتور يک خودرو، کاملا تابع شرايط آب و هوايي است. البته به تازگي روغن هاي چهارفصل (Multi Grade) يا همان چند ويسکوزيته، نياز به تغيير روغن، به نسبت تغيير فصل يا شرايط آب و هوايي را تا حدودي برطرف کرده اند اما استفاده از تنها يک نوع روغن چهارفصل از نوع مينرال براي تمامي فصول نيز با توجه به دلايلي که در ادامه توضيح داده خواهد شد، پيشنهاد نمي شود.

انجمن مهندسين خودرو (SAE) براي راحتي کار، ميزان ويسکوزيته روغن ها را با اعدادي طبقه بندي کرده است. اين طبقه بندي براي روغن موتور بين ? تا ?? است. روغن هاي تابستاني که در دماهاي بالا از غلظت کافي برخوردارند، اعداد ويسکوزيته اي در حد ?? تا ?? دارند (هرچه هوا گرمتر باشد بايد از روغن با عدد ويسکوزيته بالاتر استفاده شود) و روغن موتور هاي زمستاني که در دماهاي پايين به راحتي جريان مي يابند، اعداد ويسکوزيته اي مابين ? تا ?? دارند (هرچه هوا سردتر باشد بايد از روغن با عدد ويسکوزيته پايين تر استفاده شود). براي تشخيص راحت تر، بعد از عدد ويسکوزيته روغن هاي زمستاني حرف W درجه مي شود که مخفف Winter است، همچنين به دليل آن که اين طبقه بندي توسط Society of Automotive Engineers ابداع شده است، هميشه قبل از درج عدد ويسکوزيته مخفف نام اين انجمن (SAE) نيز نوشته مي شود.

روغن هايي که تنها داراي يک ويسکوزيته اند، تک ويسکوزيته نام دارند اما روغن هايي که در سال هاي اخير با کمک علم شيمي و با افزودن پليمر به روغن پايه توليد مي شوند، توانايي داشتن ويسکوزيته هاي مختلف در دماهاي مختلف را دارند. اين موضوع باعث مي شود روغن در تمامي شرايط آب و هوايي از غلظت لازم برخوردار باشد که اين نکته علاوه بر افزايش عمر موتور، تا حدي باعث کاهش مصرف سوخت نيز خواهد شد. از اين رو روغن هاي تک ويسکوزيته کم کم از رده خارج مي شوند و تنها کاربرد اين نوع روغن ها در خودروهاي سواري، براي موتور خودروهاي Race است که Heater يا گرم کن روغن دارند. کد SAE در روغن هاي چهار فصل دو جزئي است: عدد اول همراه حرف W مربوط به پايين ترين ويسکوزيته و عدد دوم بالاترين ويسکوزيته روغن است.

همان طور که گفته شد، روغن هاي چند ويسکوزيته به واسطه افزودن پليمر به روغن ساخته مي شوند. اين پليمرها به روغن اجازه مي دهند در دماهاي مختلف ويسکوزيته هاي مختلفي داشته باشد. در هواي سرد پليمرها در خود جمع و باعث جريان يافتن راحت تر روغن مي شوند و در گرما شروع به باز شدن به صورت زنجيره هاي بلند مي کنند و روغن غليظ مي شود اما اين افزايش و کاهش ويسکوزيته تنها تا حد مشخص شده براي همان روغن است، مثلا يک روغن ??W ?? روغني است با ويسکوزيته ?? که در زمان گرم شدن ويسکوزيته آن بيش از ?? نخواهد شد يعني اگر اين روغن در دماي ??? درجه به ويسکوزيته ?? برسد، در دماهاي بالاتر نيز ويسکوزيته اي بيش از ?? نخواهد يافت که اين موضوع به دليل مقدار پليمر افزوده شده براي دستيابي به عدد حداکثر ?? براي روغن ??W ?? است. (روغن صنعتي)