رنگ روغن به تنهايي معياري مناسب جهت تشخيص كيفيت روغن موتور نيست و فقط توسط افراد متخصص و يا با انجام آزمايش هاي مربوطه، مي توان در مورد کيفيت روغن اظهار نظر نمود. مواد افزودني مورد استفاده در روغن موتور، معمولا موجب تيره شدن رنگ آن مي شوند. از طرف ديگر برخي از روغن ها، به دلايل خاصي حاوي رنگ مي باشند که اين رنگ به صورت عمدي به روغن اضافه مي شود که مهمترين دليل آن شناسايي روغن است. به عنوان مثال روغن دنده اتوماتيک خودرو طبق استاندارد بايد داراي رنگ قرمز باشد تا از اختلاط آن با روغن هاي ديگر جلوگيري شود، زيرا سبب ايجاد ناسازگاري مي شود.

اما در بيشتر روغن هاي توليدي رنگ روغن ناشي از روغن پايه مصرفي و مواد افزودني آن است و بسته به اين که روغن پايه و مواد افزودني چگونه و از کجا تامين شده باشد رنگ روغن ممکن است از زرد بسيار کمرنگ تا قهوه اي تيره تغيير کند.
براي روغن هاي معدني به علت وجود اختلاف در روغن هاي پايه در رنگ و يا تيرگي آنها، تغييرات جزئي قابل مشاهده مي باشد. بطور کلي رنگ روغن هاي معدني با ناخالصي هاي ترکيبات گوگرد و آروماتيک در ارتباط مي باشد. در روغن هاي پايه تيره تر، معمولا اين ناخالصي ها بيشتر رويت مي شود. رنگ تيره، بيشتر در روغن هاي معدني با ويسکوزيته بالاتر قابل مشاهده مي باشد. بعضي ادتيوهاي خاص همچون آنهايي که داراي گوگرد مي باشند در رنگ روغن تاثير گذار مي باشند. براي مثال مواد پاک کننده اي همچون کلسيم سولفانات ها رنگ روغن نهايي را بطور قابل ملاحظه اي تيره تر مي کنند.

در هر حال ذکر چند نکته در مورد رنگ روغن الزامي مي باشد:

1- روغن کارنکرده در هر صورت بايد شفاف باشد. کدر بودن روغن نشانه چندان خوبي نيست. عدم انحلال مناسب مواد افزودني، ورود مواد آلاينده خارجي خصوصا آب و ناسازگاري مواد افزودني حاصل از اختلاط روغن ها، از دلايل کدر شدن روغن ها است.
2- اضافه کردن رنگ هايي نظير سبز و زرد فسفري به روغن تاثيري در کيفيت آن نداشته و عموما براي جلب نظر مشتري انجام مي شود.
3- در مورد رنگ روغن هاي پايه بايد گفت معمولا هرچه روغن پايه با کيفيت تر و مرغوب تر باشد داراي رنگ روشن تري است. که البته باز يک حکم کلي نيست!

روغن موتورهاي مرغوب در اثر جذب براده هاي فلزات ناشي از سايش قطعات روي يكديگر، دوده ناشي از احتراق، گرد و غبار و ساير آلاينده ها، تيره‌تر مي شوند. اما تفاوت روغن كاركرده و كارنكرده در شفافيت آن‌هاست، به طوري كه روغن مناسب و داراي افزودني هاي ويژه، شفاف و كمي تيره است. اما روغن كاركرده علاوه بر تيره بودن، كدر هم مي باشد و اين كدر (سياه) شدن رنگ روغن موتور حين كاركرد، نشانه افت كيفيت روغن نبوده، بلكه نشانه عملكرد صحيح روغن در موتور و مصرف تدريجي افزودني هاي روغن موتور است و لذا سياه شدن رنگ روغن موتور نشانه فرا رسيدن زمان تعويض آن نبوده و تا كيلومتر پيمايش توصيه شده خودروساز و شركت توليد كننده روغن موتور، كارايي لازم را خواهد داشت. بنابراين چنانچه رنگ روغن پس از مدتي كاركرد تغيير نكند، نشانه عدم توانايي انتقال مواد زائد و رسوبات از لابه لاي قطعات و در نتيجه نامناسب بودن آن است.
اما مات و يا شيري بودن رنگ روغن نشانه خوبي نيست و باعث نگراني مي شود که اين امر مي تواند به دلايل زير باشد:
- ادتيوها
- آلودگي آب
- ناخالصي هاي جامد
- نقطه پايين ابري شدن (کريستاليزه شدن واکس)
- اختلاط تصادفي انواع روان کننده ها با يکديگر هنگام مخلوط شدن ادتيوها و يا روغن هاي پايه با هم (روغن صنعتي)