طراحي دکوراسيون داخلي- نور يكي از نيازهاي حياتي در زندگي روزمره ماست از اين رو هنگام طراحي دكوراسيون يك خانه يا حتي پيشتر در هنگام ساخت آن، بايد مورد توجه خاص معمار و سپس دكوراتور هر خانه قرار گيرد. از آنجا كه بسياري از ما شانس دخالت در نقشه اوليه ساختمان و ساختن خانه اي با ويژگي هاي مورد نظر خود را نداريم پس در مرحله طراحي داخلي و دكوراسيون اتاق مي توانيم به اين امر بپردازيم و كاستي هاي احتمالي موجود در ميزان نورگيري اتاق را جبران كنيم.

نورپردازي در هر اتاق بايد متناسب با ويژگي هاي معماري آن و نحوه قرارگيري اتاق باشد و ضمن تأمين نور مورد نياز بايد با سبك دكوراسيون اتاق نيز هماهنگ باشد. يك نورپردازي خوب بيش از هر چيز به ميزان نورگيري اتاق در روز مرتبط است تا دست كم نور مورد نياز در طول روز را با تركيبي از نور طبيعي و در صورت نياز مصنوعي تأمين كند.

هر يك از اتاق هاي يك خانه از طريق پنجره ميزاني از نور طبيعي را دريافت مي كنند، اما اين امر به آن معنا نيست كه از نور كافي در طول روز برخوردارند. با توجه به كاربردهاي مورد نظر يك اتاق و همچنين مقدار نور طبيعي كه به اتاق راه مي يابد ممكن است كيفيت و كميت اين نور كافي نباشد. اين كيفيت و كميت به نحوه قرارگيري يك خانه و سپس هر يك از اتاق ها، اندازه و فرم اتاق، ابعاد آن و تعداد پنجره ها و آنچه در برابر پنجره قرار دارد، بستگي دارند.

نحوه قرارگيري اتاق به معناي جهتي است كه پنجره هاي اتاق رو به آن دارند. به طور كلي در نيمكره شمالي نوري كه از پنجره هاي شمالي به داخل يك اتاق مي تابد سفيدتر و كم حرارت تر و همچنين يكنواخت تر از نوري است كه از پنجره هاي جنوبي به درون مي تابد. نور شمالي تأثير كمتري بر روي رنگ ها مي گذارد و در حضور اين نور رنگ ها واقعي تر ديده مي شوند. اما نور جنوبي كه زرد رنگ تر است رنگ ها را گرم تر از آنچه هستند نشان مي دهد و كنتراست هاي شديدي از نور و سايه در يك اتاق پديد مي آورد. اين ويژگي ها در نيمكره جنوبي برعكس خواهند بود.

همچنين اندازه و فرم يك اتاق نيز ميزان نورگيري طبيعي آن را تحت تأثير قرار مي دهد. چنان كه به راحتي مي توان مجسم كرد يك اتاق كوچك به نور كمتري نسبت به يك اتاق بزرگ نياز دارد. فرم اتاق و تعداد و اندازه پنجره ها نيز در اين امر تأثيرگذار هستند.

مثلاً اگر در يك اتاق مستطيل شكل، پنجره ها در عرض اتاق قرار گرفته باشند اتاق از نور كمتري نسبت به اتاقي كه پنجره هايش در طول آن قرار دارند بهره مند خواهد بود و به همين ترتيب اگر بيرون از پنجره ها مانعي براي عبور نور نباشد ميزان نور دريافتي با زماني كه ساختمان ديگري و يا يك درخت در برابر پنجره قرار دارد متفاوت خواهد بود.

ميزان نور طبيعي يك اتاق را در واقع مي توان نقطه آغاز طراحي يك نورپردازي مناسب براي آن دانست. هنگام طراحي يك نورپردازي در فضاي اتاقي مشخص ابتدا كاربردهاي اتاق را در نظر بگيريد. اگر اتاق فضاي نسبتاً بزرگي دارد و احتمال مي رود براي مصارف گوناگون از قبيل خواندن و مطالعه، استراحت و تماشاي تلويزيون مورد استفاده قرار گيرد بايد نورپردازي به نحوي باشد كه براي هر يك از اين فعاليت ها ميزان نور مناسب در اتاق تأمين شود و همچنين در هر اتاق ويژگي هاي دكوراتيو را نيز مي توان با استفاده از نورپردازي پر رنگ تر و ديدني تر ساخت. ضمن آن كه هر سبك دكوراسيوني نيز نوع خاصي از نورپردازي را مي طلبد.

رنگ ديوارها در يك اتاق نيز مي توانند تأثير چشمگيري بر روي نورفضا ايجاد كنند. ديوارهايي كه رنگ روشن دارند با انعكاس نور از سطحشان فضا را روشن تر نشان مي دهند حال آن كه ديوارهاي تيره نور را جذب مي کنند و فضا را كم نورتر نشان مي دهند.

سقف هاي سفيد مانند يك صفحه بزرگ منعكس كننده نور عمل مي كنند و نور طبيعي يا مصنوعي موجود را از خود انعكاس مي دهند و به فضاي اتاق مي تابانند. رنگ هاي نيمه گرم چرخه رنگ (مانند زردها و انواع كرم) مي توانند سردي نور شمالي را بگيرند و به عكس رنگ هاي سرد (مانند آبي ها و سبزها) از تندي آفتاب جنوبي مي كاهند. همچنين جنس و رنگ پرده ها بر روي نوري كه از آنها عبور مي كند تأثير مي گذارند و با فيلتر كردن نور به نوبه خود بر روي ساير اجزا و اشيا اتاق نيز تأثير مي گذارند.

به طور كلي هر اتاق به سه نوع نورپردازي نيازمند است: نورپردازي عمومي يا نور پس زمينه، نورپردازي كانوني، و نورپردازي دكوراتيو.

نورپردازي عمومي يا پس زمينه در واقع مبناي طراحي نورپردازي يك اتاق است. از اين نورپردازي براي جبران كمبود نور طبيعي چه در طول روز و چه در شب استفاده مي شود. اين نور كلي اغلب از طريق چراغ هاي سقفي تـأمين مي شود. اما ممكن است از تركيبي از منابع مختلف نوري در نقاط گوناگون يك اتاق نيز تأمين شده باشد مانند آباژورهاي پايه بلند روي زمين يا آباژورهاي روميزي و چراغ هاي ديواري. نور حاصل از نورپردازي عمومي ممكن است درخشان و مستقيم و يا مات و غيرمستقيم باشد. اما آنچه مهم است اين كه اين نور نبايد سايه دار باشد و بايد به نحوي تأمين شود كه در هيچ بخشي از اتاق سايه نيفتد.

نورپردازي كانوني، نوري در جهت خاص توليد مي كند و نقطه خاصي از اتاق را روشن مي سازد. مثلاً با استفاده از يك نورپردازي كانوني مي توان مبلي را كه محل مطالعه در اتاق است روشن تر كرد و يا به بخشي از آشپزخانه كه محل آماده سازي مواد غذايي است نور بيشتري بخشيد. اين نوع نورپردازي در اطراف محل روشن شده سايه ايجاد مي كند. اغلب نور مورد نياز براي اين نوع نورپردازي از چراغ هايي كه بر روي بازوهاي متحرك نصب شده اند تأمين مي شود؛اين نور مكملي براي نور عمومي در يك فضا است.

نورپردازي دكوراتيو به هر نوع نوري كه يك شي يا ناحيه از اتاق را به جهات زيباسازي و به لحاظ دكوراتيو، و نه از جنبه كاربردي روشن كرده باشد اطلاق مي شود. اين نوع نورپردازي براي جلب توجه بيننده به ويژگي هاي دكوري در يك اتاق و اشياء هنري موجود در آن مورد استفاده قرار مي گيرد، مانند به نمايش گذاشتن اشياي زينتي چيده شده در يك بوفه و يا يك تابلوي خاص نصب شده به ديوار و يا ويژگي هاي معماري يك اتاق؛ نوري كه براي اين منظور به كار مي گيريم بايد حداقل سه برابر نور عمومي اتاق باشد. نور حاصل از چراغ هالوژن به خصوص اگر بر روي بازوهاي متحرك نصب شده باشند براي اين منظور مناسب است. براي يك نورپردازي كامل در يك اتاق بايد هر سه نوع نور پردازي را در آن داشته باشيم.

با استفاده از نورپردازي صحيح حتي مي توان با ايجاد حقه هاي بصري بر روي ابعاد يك اتاق و يا ويژگي هاي معماري خاص آن نيز تأثير گذاشت. در اين جا به برخي از اين تأثيرات اشاره مي كنيم:

- براي بلندتر جلوه دادن سقف يك اتاق از چراغ هاي ديواري كه نور را به سقف مي تابانند و يا چراغ هاي پايه بلند كه روي زمين قرار مي گيرند و نور را به بالا و بر روي سقف مي تابانند استفاده كنيد.

- براي كوتاه جلوه دادن سقف هاي بلند و ايجاد فضايي صميمي تر در يك اتاق از چراغ هاي ديواري كه نور را به پايين مي تابانند و آباژورهايي كه كلاهشان نور را به سمت پايين هدايت مي كند و يا چراغ هاي سقفي كه نور را فقط به طرف پايين مي تابانند استفاده كنيد و از تابيدن نور به سقف خودداري كنيد.

- براي عريض تر جلوه دادن يك فضاي باريك و بلند با تاباندن نور درخشان تري بر روي يكي از ديوارهاي عرضي اتاق و جلب توجه بيننده به آن ديوار با نصب يك شي يا تابلوي هنري جذاب بر روي آن و روشن كردن ديوارهاي ديگر با نوري نسبتاً مات و يكنواخت، توجه را از باريكي اتاق منحرف كنيد.

- براي صميمي و گرم تر به نظر رسيدن يك فضا از آباژورهاي روميزي متعدد به جاي چراغ هاي سقفي استفاده كنيد و كلاهك آباژورها را از رنگ هاي گرم انتخاب كنيد تا نوري گرم به فضا بپاشند.